Laktoz İntoleransı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
İnsan sütü de dahil olmak üzere inek, keçi, koyun gibi memelilerin sütleri laktoz içerir. Laktoz intoleransı ya da hoşgörüsüzlüğü, bağırsaklar laktozu parçalayan bir enzim olan laktazı yeterince üretmediğinde ortaya çıkar. Laktoz intoleransı olan bir kişi laktoz içeren yiyecekleri tüketilirse şişkinlik, şişkinlik ve ishal yaşayabilirler. Laktoz sadece sütte, süt ürünlerinde ve süt türevleriyle yapılan gıda maddelerinde bulunan bir şekerdir. Laktoz intolreansıyla süt alerjisi farklıdır. Süte karşı intolerans süt şekeri olan laktozdan, süt alerjisi sütteki proteinlerden kaynaklanır. Süt alerjisi, anafilaksi dahil ciddi belirtilere neden olabilir. Ciddi derecede laktoz intoleransı bulunan bir kişi sadece süt ve dondurma gibi süt ürünlerinden değil, yağsız ya da tam yağlı süt tozları, peynir altı suyu ve benzerlerini içeren işlenmiş yiyeceklerden de kaçınmak zorunda kalabilir. Ülkemizde laktoz intoleransının görülme sıklığı % 70–80 arasındadır.
Memeli Sütlerinde Laktoz Şekeri Bulunur
Laktoz, memelilerin sütünde bulunan bir şekerdir. Normal inek sütünün % 4 ila % 5’ini,tam yağlı kuru sütün % 36 ila 38’ini oluşturur. Tüm memelilerin sütü aynı miktarda laktoz içermez. Ren geyiğinin sütünde bullunan laktoz yüzdesi yaklaşık yüzde 2,5’tir ve Kaliforniya denizaslanının sütünde laktoz yoktur. Laktaz bir proteindir ve ince bağırsakta üretilen bir enzimdir. İnsan vücudu, laktozu galaktoz ve glikoza parçalamak için laktazı kullanır ve bu daha sonra emilerek kan dolaşımına geçer. Laktaz seviyeleri düşükse, laktoz parçalanmaz ve kan dolaşımına girmez, kalın bağırsağa ya da kolona doğru ilerler, buradaki bakteriler laktozlu ürünlere karşı tepki verir.
Laktoz İntoleransı Belirtileri
Laktoz intoleransı olan bir kişi süt veya laktoz içeren bir süt ürünü tükettikten sonra bazı belirtiler yaşayacaktır. Belirtiler vücutta üretilen laktaz enziminin miktarına ve tüketilen süt ürünlerinin miktarına bağlıdır, hafif bir rahatsızlıktan daha şiddetli reaksiyonlara kadar değişir. Belirtiler şunlardır:
*Gaz
*ÅžiÅŸkinlik
*Karın ağrısı
*Mide bulantısı
*Ä°shal
Kişi, laktoz tükettikten 1–2 saat sonra banyoyu ya da tuvaleti kullanmak için ani bir dürtü duyabilir. Şiddetli reaksiyonlarda aşırı bir sıvı kaybı (dehidrasyon) yaşanabilir.
