Bebeklerde Nefes Darlığı Nasıl Anlaşılır?

Her ebeveyn mutlu, huzurlu ve sağlıklı çocuklar yetiştirmek ister, bunun için de elinden geleni fazlasıyla yapmaya çalışır. Öyle ki iyi olup olmadığını kontrol etmek için gece defalarca kalkıp çocuğunu uykuda bile kontrol eder. Ancak bazen bu kontroller huzursuzluk verebilir.

Bebeğin soluk alışveriş ritmi, şekli ya da süresi ebeveynleri solunum sistemi rahatsızlıkları ile ilgili bir problem olup olmadığına dair endişeye düşürebilir. Bu endişeler arasında en sık akla gelen ise bebeklerde nefes darlığı problemidir.

Nefes Darlığı Nedir?

Nefes darlığı genellikle göğüste sıkışma, nefes almada zorluk, hava almaya açlık ve benzeri durumlara yol açan bir solunum sistemi problemidir. Tıbbi adı “dispne” olan bu rahatsızlık, kişinin günlük rutin aktivitelerini yapmayı engelleyecek kadar yaşam kalitesini düşüren önemli bir sorundur. Sorunu sadece solunum sistemine bağlamak yanlış olur. Çünkü soluk alıp verme solunum sistemi ve dolaşım sisteminin ortak çalışmasıdır.

Yediğimiz besinleri hücrelerimizde enerjiye çevirmek için oksijene ihtiyaç duyarız. Oksijen, solunum yoluyla havadan alınıp dolaşım sistemi ile vücuttaki bütün hücrelere taşınır. Hücreler oksijen ile besini parçalar ve ardından açığa karbondioksit gazı çıkarır.

Karbondioksit hücreler için zararlı bir atıktır ve derhal dolaşım sistemi ile akciğerlere taşınıp ardından soluk verme olayı ile vücuttan uzaklaştırılması gerekir. Oksijenin yeterli alınmaması ya da karbondioksitin yeteri kadar dışarı atılamaması sonucunda ise soluk alma-verme ile ilgili sorunlar ortaya çıkar. Yani nefes darlığı probleminin altında solunum sistemi ile birlikte kalp ile ilgili sorunlar da yatabilir.

Dispne Belirtileri

Çocukların gün içinde alışık olduklarından fazla efor sarf ettikleri zamanlar ya da soğuk algınlığı, burun tıkanıklığı gibi durumlarda nefes almakta zorlanmaları genellikle normal bir durumdur. Ancak sebebi ister az önce saydığımız olası durumlar ister farklı bir problemden kaynaklı olsun bazı durumlarda soluk alma ve vermede zorluk yaşanması normal kabul edilmez ve nefes darlığı problemini akla getirir Aşağıdaki durumlar nefes darlığından şüphe duymanızı gerektirecek belirtiler arasındadır.

1. Ayakta ve ayak bileklerinde ödem, şişme oluşur.
2. Yüz, boyun, göz ve dudaklarda şişlik görülebilir.
3. Solunum hızının normalden fazla olması önemli bir belirtidir. Bu durum vücudun yeteri kadar oksijen almadığını gösterir. Peki bebeğinizin normalden hızlı nefes alıp almadığını nasıl anlarsınız?
   – 0-1 yaş; dakikada 50’den fazla
   – 1-12 yaş; dakikada 40’dan fazla
   – 12 yaş üzeri; dakikada 20’den fazla alınan nefes, hızlı nefes almak anlamına gelir.
4. Yine yeterli oksijen alamamaktan kaynaklı olarak kalp atışının normalden hızlı olması.
5. Ciltte solgun görünüm, dudaklar, ağız çevresi ya da tırnaklarda grimsi-mavimsi renk oluşumu.
6. Hırıltılı soluk alıp verme.
7. Soluk alıp verme sesinin yanında eşlik eden, ıslığa benzer kaba ve yüksek frekanslı ek solunum.
8. Normalden fazla salya akıtma.
9. Ağzı açık soluk alıp verme.
10. Uyku sırasında solunumun rahatsız edici sürelerde durması.
11. Uyanıkken kesikli soluk alıp verme, nefeste sık sık görülen kısa duraklamalar.
12. Konuşma esnasında bir cümleyi tamamen bitiremeyip aralarda sık sık nefes alma molaları verme.
13. Nefes alırken burun deliklerinin belirgin bir şekilde açılıp kapanması, göğsün belirgin bir şekilde aşağı-yukarı inip çıkması.
14. Nefes alırken boyun kaslarında belirgin kasılmaların fark edilmesi.
15. Özellikle sırt üstü yattığı zamanlarda horlamak.
16. Düşük oksijen alımı uyku kalitesini bozar. Bu da bebeğinizin gece boyunca sık sık uyanmasına ve uyandığında hâlâ yorgun olmasına sebep olur. Gün içinde de yorgun ve bitkin görünmeye devam eder.
17. Yeşilimsi veya sarı renkli balgam çıkarma.

Bu belirtilerin bir ya da birden fazlasının görülmesi durumunda mutlaka uzman bir hekime götürülmeli ve bebeğiniz için gerekli test ve tahliller yapılmalıdır. Sorunun altında başka bir sebep olup olmadığı detaylı bir şekilde araştırılmalıdır.