Mevsimsel Depresyondan Nasıl Kurtulabilirim?

Mevsimsel depresyon konusunda doğru bilgiyi sizlere iletebilmemiz için öncelikli olarak Mevsimsel Depresyon tam olarak nedir? bunu açıklamalıyım. Her sene sonbahar ve kış aylarının gelmesiyle birlikte yüzünü gösteren bir depresyon şeklidir. Neden böyle bir depresyon yaşanıldığı daha tam olarak ortaya konulmamış olsa bile uzmanlar insanlarda oluşan bu ruhsal sorunun, depresyon halini kış aylarının gelmesiyle beraber erken kararan havalara ve dolayısıyla günlerin kısalmasına bağlamaktadır.

Bir ruhsal hal olarak mevsimsel depresyon ilkbahar ve yaz aylarının gelişi, doğanın canlanması ve günlerin uzaması dolayısıyla güneşten daha fazla yararlanmamızla bitmektedir. Çok nadir olarak ilkbahar ve yaz aylarında da mevsimsel depresyon olgusuyla karşılaşılmaktadır.

Mevsimsel Depresyon Kimlerde Görülür?

Mevsimsel depresyonun görülmesi için herhangi bir yaş kriteri yoktur. Bu depresyon her yaştan kişilerde görülür ve başlama yaşı olarak 20’li yaşlar bilinir.

Hem kadın hem de erkeklerde görülmesine rağmen kadınlarda daha çok görülen bir depresyon biçimidir. Oranlayacak olursak erkeklerde görülen mevsimsel depresyonun tam 4 katı  kadınlarda görülür.

Bunun yanı sıra mevsimsel depresyon yalnızca insanlarda değil doğada ki diğer canlılarda da görülür. Özellikle bazı hayvanların kış uykusuna yatma sebebi bu depresyon halidir. Kış aylarında girdikleri bunalım ve ruhsal sıkıntı nedeniyle tüm kışı uyuyarak geçirirler.

Mevsimsel depresyonun nedeni nedir?

Uzmanlar bu depresyon halini beynimizde bulunan serotonin ve melatonin maddelerinde meydana gelene değişiklerle açıklarla. Beynimizde bulunan bu maddeler uyku ve uyanıklık halimizi, enerjimizi yönetmekte aktif bir rol üstlenirler. Kış aylarının başlaması ile birlikte kısalan günler, uzun geçen geceler melatonin düzeyinde bir artışa neden olurken serotonin düzeylerinde ise bir azalma oluşturur. Bu dengesizlik mevsimsel depresyona girme durumunu tetikleyen unsurdur.

Merak ettiğinizin farkındayım bu nedenle sizlere bu iki madde konusunda kısa bir bilgi vermenin yararlı olacağını düşünmekteyim.

Serotonin, kişinin psikolojik durumunu, keyfiyetinin belirleyen bir kimyasal maddedir. Güneş ışınları olduğu sürece beyinde serotonin hormonunun üretimi artar. Serotonin üretiminin artması bize mutluluk ve keyif vereceği gibi kış aylarında erkende girilen karanlık havalar serotonin düzeyinde azalmaya neden olacağı için keyifszilikler başlar.

Melatonin ise bir uyku hormonudur. Vücut melatonin hormonu salgılandığında uyku hali oluşur. Kış aylarında güneş ışıklarının azalmasına bağlı olarak erken kararan havalar melatonin hormonunu harekete geçirir ve vücudumuzda uyku hali, halsizlik, sürekli yatma hissi meydana gelir.

Mevsimler depresyonun belirtileri nelerdir?

-Enerji kaybı ve uyku hali,

-Hayattan zevk almama,

-Aşırı duygusallık ve ağlama nöbetleri,

-Kendini toplumdan soyutlama,

-İştah artışı veya azalışı

-Dikkat dağınıklığı,

-İş veya okul hayatında performans düşüklüğü, ilgi eksikliği,

-Kendine olan güven kaybı,

-Cinsel isteksizlik.

Mevsimsel depresyon nasıl tedavi edilir?

Mevsimsel depresyonun oldukça farklı tedavi şekilleri bulunmaktadır. İlaç tedavisi, ışık terapisi ve psikoterapi en bilinen ve en iyi sonuç alınan tedavi yöntemleri arasında yer alır.

İlaç Tedavisi: Uzman bir doktorun önerisinde alınan antidepresan ilaçları mevsimsel depresyonun tedavisinde ciddi iyileşmeler sağlar. Antidepresan ilaçlar vücuda mutluluk hormonu salgılanmasını yani seratonin üretiminin artırılmasını sağladığı için mevsimsel depresyon dönemimizi tedavi eder. Yalnız bu ilaçların mutlaka bir doktor tarafında verilmesi ve doktorun önerdiği süre dahilinde kullanılması gerekir. Kendi kararınızla bu tür ilaçlara kesinlikle başlamamalısınız.

Işık Terapisi: Mevsimsel depresyonun nededine bağlı olarak geliştirilen bir yöntemdir. Çok ağır bir depresyon geçirmeyen kişiler için güneşli olan havalarda uzun yürüyüşler, egzersizler yapmak önerilir. Çünkü beyin güneş ışığını aldıkça uyku halinden kurtulacaktır.

Daha ağır bir depresyon dönemi geçirenler için ise gün ışığını taklit eden özel ışık kaynakları kullanılır. Bu ışık asla solaryum ve benzeri bronzlaştırıcı ışınlardan değildir. Tamamen doktor gözetiminde alınması gereken ışınları günlük 30-35 dakika alarak meratonin hormonunun uyku hali salgılaması önlenir.

Psikoterapi: Hastanın uyku hali ve mutsuzluğuna yalnızca günlerin kısalması değil başka sorunlarda neden olur. Psikoterapi bu sorunların kaynağına giderek kişinin sorunlarını tanımasına, kendini ifade etmesine, insanlara güvenmesine yardımcı olur. Psikoterapi sonrası hasta kendini ifade ettiği ve içinde bulunduğu durumu paylaştığı ve çözüm yolları bulduğu için rahatlamış olacaktır.

Mevsimsel depresyona girmemek için ne yapmalıyım?

• Öncelikle kendinize kaliteli bir yaÅŸam sunmalısınız.
• Sabahları erken kalkarak gün ışığından fazlaca yararlanmalısınız.
• GüneÅŸli havalarda kısa da olsa yürüyüşler yapmalısınız.
• DoÄŸal ve saÄŸlıklı beslenmeli, bol bol su içmelisiniz.
• GeleceÄŸe dair planlar yapmalı, hayatı yaÅŸlanır kılmalısınız.

Bunlar mevsimsel depresyona girmemek veya bu depresyon halini hafif bir biçimde atlatmak için alınabilecek tedbirlerdendir. Fakat günümüz şartlarına bakıldığında sadece kış aylarında yaşanan depresyon değil her mevsim depresyon şekilleri, bunalımlar görülmektedir. Hayat şartları bizleri her ne kadar ruhsal olarak yıpratsa da sizler asla yaşama sevincinizi kaybetmemelisiniz. Dirençli ve sağlam oluşunuz depresyona girmenizi ortadan kaldırabilecek tek etkendir aslında. İlaç ve diğer tedavi şekilleri genellikle tekrar depresyondan çıkmanız genellikle mümkün olmayabilmektedir.